Hoofdorgel Sint Martinus kerk Zwaag

Noordhollands Dagblad 28.4.2006 - Printversie tekst

Het hoofdorgel in de Sint Martinuskerk in Zwaag, gebouwd als opus 93 door de Firma Bernard Pels & Zoon uit Alkmaar, werd in 1933 geplaatst.*

Tot 1953 heeft de speeltafel centraal voor het orgel gestaan. Toen financieel de mogelijkheid ontstond om naast een koordirigent ook een organist te bekostigen is de speeltafel naar de zijkant van de koorgalerij verplaatst. Tegelijk zijn enige reparaties verricht.

In 1981 werden door de firma Vermeulen alle membramen vervangen en is de houtworm bestreden.

Eind 2005 wordt aan Orgelbouw Alkmaar de opdracht verstrekt het orgel schoon te maken.
Spoedig blijkt echter dat houtworm de magazijnbalg, het pijpwerk van de Subbas 16 en Bourdon 16 met bijbehorende windladen ernstig heeft aangetast. In een speciaal daartoe ingerichte autoclaaf worden deze onderdelen gedurende 21 dagen geheel van zuurstof ontdaan zodat het ongedierte streft. De vermolmde bodem van de magazijnbalg, de achterzijden van het pijpwerk van de Subbas 16 en Bourdon 16 en de pijpstokken worden vervangen met gebruikmaking van bijpassend hout.

Om de pneumatische tractuur adequaat te laten werken zijn alle lijmverbindigen van de (loden) conducten opnieuw gemaakt en is de toetstractuur opnieuw ingesteld. De tractuur is hiermee weer op het niveau van 1933 gebracht.

Op 7 mei 2006 wordt tijdens een concert, gesponsord door Orgelbouw Alkmaar, de klankkwaliteit van dit laatromantisch orgel tezamen met koor en solisten gedemonstreerd.

Vrijwilligers:
Jaques Korse: Pneumatische tractuur
Jan Louter: Alle voorkomende werkzaamheden
Edwin Hinfelaar: Praktikant

Dispositie:
Manuaal I C / g3: Bourdon 16, Prestant 8, Salicionaal 8, Bourdon 8, Octaaf 4, Mixtuur II-III sterk, Trompet 8
Manuaal II C / g3: Fluitprestant 8, Viola di Gamba 8, Vox Celeste 8, Holpijp 8, Fluit 4, Woudfluit 2, Sesquialter 2 2/3, Hobo
Pedaal C / f1: Subbas 16, Gedektbas 16, Fluitbas 8, Bazuin 16

Speelhulpen: Koppelingen I+II, P+I, P+II, I+II+16, II+II+16 en tremulant
Vaste Combinaties: Pianisssimo, Piano, Mezzo Forte, Forte, Tutti en Automatisch Pedaal
Vrije Combinaties: Boven manuaal II
Tractuur: Pneumatisch
Winddruk: 100 mm waterdruk

* Bron: Orgels in Hoorn door drs. J.P.H. van der Knaap.